Flysheet coatings: SilNyl vs. PU gecoat PE
Er is veel hype geweest rond het lichtgewicht SilNyl (met siliconen gecoat ripstop nylon). Als het gaat om het besparen van een paar gram op je buitentent/regentent, ziet het er zeker veelbelovend uit.
Hier is een artikel op backpackinglight.com door lid Roger Caffin:
"Ik heb meer dan 27 jaar in textielonderzoek bij CSIRO gewerkt. Uiteindelijk werd ik Senior Principal Research Scientist met een groot team onder mij.
Ik heb mijn eigen Suter-tester (die de drukbestendigheid van een stof meet) en ik test (op eigen initiatief) al jarenlang (6+ jaar) lichtgewicht gecoate stoffen.
Ik heb veel stoffen van verschillende leveranciers uit de Amerikaanse huisnijverheid getest (met dank aan verschillende mensen, waaronder Sam, voor alle monsters).
Ik blijf beweringen tegenkomen dat 'ons silnylon superieur is', maar ik heb nog geen monster gevonden dat echt superieur is. Sommige vertonen normale variatie; andere zijn zelfs inferieur.
Ik heb Aziatische stoffen getest van nylon 6.6. Deze hebben een drukbestendigheid die vele malen hoger is dan die van het standaard Amerikaanse silnylon en zijn iets lichter dan het standaard silnylon. (Ook polyesters.) Sommige van die stoffen hebben een drukbestendigheid tot wel 80 kPa, vergeleken met het standaard Westmark silnylon dat rond de 15 kPa ligt.
De oude 'natte' Westmark silnylon haalde ook 80 kPa, maar de coatingsfabriek van Duro werd door de EPA gesloten omdat er te veel oplosmiddel in de atmosfeer terechtkwam. Ze hadden geen zin om hun fabriek te moderniseren. Zoals sommigen opmerken, gelden er in Azië geen beperkingen voor de activiteiten van de EPA.
Het huidige Skylite silnylon van Westmark is niet ontworpen voor buitengebruik. Het is ontworpen voor parachutes en de enorme opblaasbare reclamepoppen die je buiten (of op) winkelcentra ziet. Geen van beide markten stelt eisen aan de waterdruk. Helaas voelt Westmark niet genoeg marktdruk om de drukclassificatie te verbeteren - misschien omdat de betreffende buitenbedrijven simpelweg naar Azië zijn gegaan voor hun stoffen.
Sommige mensen beweren dat Aziatische stoffen inferieur zijn. Aardige poging, maar geen koekje van eigen deeg. Een aantal (de meeste?) van 's werelds grootste hightech textielbedrijven zijn gevestigd in Azië. Je hoeft je alleen maar af te vragen wat er met Pertex is gebeurd: de Britse holding heeft het merk en de technische kennis aan Mitsui verkocht.
Nu wat technische details. Houd er rekening mee dat elke bewering hier gebaseerd is op daadwerkelijke metingen of waarnemingen. Geen enkel vermoeden.
Houd er rekening mee dat 10 kPa ongeveer gelijk is aan een waterdruk van 1 m (1000 mm). Ik werk meestal in kPa.
Ik zal wat foto's moeten maken van de druktesten. Een stof met een druk van 20 kPa erop, zwelt behoorlijk op. Wanneer de stof een druk van 80 kPa (8000 mm) bereikt, is de zwelt... schokkend. Of alarmerend.
Het idee dat een tentdoek (tarp, wat dan ook) te maken krijgt met een brede druk van 15 tot 20 kPa door regen is naar mijn mening onwerkelijk (tyfoons uitgezonderd!). De tent zou door de krachten die erbij komen kijken van de grond spatten. En je krijgt ook geen puntdruk op zo'n doek: de bestaande waterfilm op het oppervlak absorbeert de impact van elke (niet-tyfoon) regendruppel zeer goed. Water stroomt; kogels niet.
Je kunt echter gemakkelijk 60 kPa op een grondzeil krijgen als je erop knielt. Daar ontstaat het echte probleem. Daarom gebruiken zoveel bedrijven een zwaardere stof voor het grondzeil: ze willen niet dat klanten natte knieën krijgen. Klanten willen zelf ook geen natte knieën ...
Beslaan
Ik begrijp dat sommige mensen graag hun tent de schuld geven van het feit dat ze vanbinnen nat worden. Maar iemand anders de schuld geven is geen vervanging voor degelijk testen en degelijke wetenschap. Zogenaamd 'beslaan' is condensatie die van de binnenkant van de tent afspringt door de impact van regendruppels. (Er is één uitzondering waar ik later op terugkom.)
Waarom zou er condensatie aan de binnenkant van een vliegen-/zeildoek/wat dan ook ontstaan als het regent? De redenen zijn nogal complex, maar het effect wordt in ieder geval deels veroorzaakt door de manier waarop de temperatuur van het doek wordt verlaagd door het verkoelende effect van de regen. Je krijgt een natte buitenkant en het water aan de buitenkant begint een beetje te verdampen, waardoor het doek afkoelt. Heb je ooit je voorruit zien beslaan als het buiten regent? Hetzelfde effect. Dus je zet de verwarming een beetje aan en warmt de voorruit op.
Binnen in de tent heb je iemand die het warm heeft, mogelijk met vochtige kleding, en de grond is nat, en alles verdampt. Daardoor is de relatieve luchtvochtigheid in de tent ongeveer 100%, maar bij een iets hogere temperatuur dan de omgevingstemperatuur, en zelfs warmer dan de stof. Wanneer die warme, verzadigde lucht de koudere stof raakt, ontstaat condensatie. Ja, dit kan zelfs gebeuren met wat ventilatie door een briesje: de wind koelt de stof mogelijk nog verder af door verdamping.
Voor de twijfelaars: houd er rekening mee dat condensatie zelfs kan optreden als het niet regent, zoals bij een heldere hemel. De stof koelt hier af doordat het warmte afgeeft aan de nachthemel door straling. De nachthemel kan er koud uitzien, maar dan wel -70 °C (-94 °F). Er is geen grote temperatuurdaling nodig om condensatie te laten optreden.
Ja, er is één uitzondering, en dat is EPIC-stof. Dat is grappig. Het heeft luchtstroom, maar blokkeert water – tot een abrupte grenswaarde. Die grenswaarde wordt bepaald door de oppervlaktespanning van het water op de coating van de vezels, en is ongeveer 15 kPa voor schone, nieuwe stof. MAAR, als er vuil, huidvetten, plantaardige oliën of iets anders op de stof komt, wordt de oppervlaktespanning volledig weggevaagd. Dan begint de stof te lekken, net als een stof zonder coating – bij vrijwel geen druk. Dus je mooie nieuwe EPIC-tent is een paar dagen waterdicht, maar stort dan in.
Hoe nu verder?
Het lijkt erop dat de siliconencoating poreus is onder druk. Ik heb het niet over een paar lekjes hier en daar. Ik bedoel dat het siliconenpolymeer eigenlijk microporeus lijkt te zijn. Onder druk beginnen de draden in de stof nat te worden. Ik heb dit tijdens tests zien gebeuren. Wanneer ik echter een stof test met een PU-coating aan de ene kant en een siliconencoating aan de andere kant, zie ik dat de siliconenkant wel nat wordt, maar de PU-kant niet. Ja, dat betekent dat de PU-coating inherent drukbestendiger is.
De oude PU-coatings, die op het oppervlak bleven zitten in plaats van in de stof te trekken, verzwakten de stof juist, terwijl de siliconencoating/impregnering de stof juist versterkt. Tegenwoordig hebben we echter PU-coatings die op dezelfde manier in de stof trekken als de siliconencoatings. Ik verwacht dat deze de stof juist versterken.
Ik gok er dus op dat de toekomst bestaat uit stoffen met een siliconen/PU-coating – hetzij als copolymeer, hetzij met een aparte coating aan beide kanten. En die zullen uit Azië komen, aangezien de Amerikaanse leveranciers tot nu toe geen tekenen van concurrentie vertonen.
